Kuatkuasa & Prerogatif Raja-Raja Melayu Dalam Perlembagaan
Kedaulatan dan kuatkuasa Raja-Raja Melayulah yang telah mengabsahkan Perjanjian Negeri 1948, Perjanjian Persekutuan 1948, seterusnya menginstitusikan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu serta penubuhan Persekutuan Tanah Melayu 1957 dan Malaysia 1963. Melalui kedaulatan Raja-Raja Melayu, Perlembagaan Persekutuan dikuatkuasakan, menjelaskan kuasa-kuasa yang telah didelegat oleh Raja-yuRaja Mela bagi pembentukan sebuah kerajaan persekutuan bersistemkan Demokrasi Berparlimen baca; kaedah, bukan prinsip ideologi), di samping pengekalan kuasa-kuasa tertentu pada negeri-negeri.
Hakikatnya, kerajaan-kerajaan Melayu yang menyertai Persekutuan Tanah Melayu 1957 adalah kerajaan yang mempunyai Raja-Raja Melayu yang berdaulat, mempunyai wilayah masing-masing serta perlembagaan-perlembagaan negeri yg tersendiri.
Rujuk beberapa peruntukan-peruntukan Perlembagaan terkait Yang di-Pertuan Agong dan Raja-Raja Melayu:
Pertama:
Ciri-ciri atau karakter Kedaulatan Raja-Raja Melayu dalam Perlembagaan Persekutuan adalah berteraskan konsep KERANGKA WATAN yang esensinya berpegang pada ajaran Islam, terpamir pada ciri-ciri berikut:
-YDPA adalah ketua sebuah negara yang merdeka
-YDPA dan RRM adalah penganut agama Islam
-Perlembagaan negeri RRM terkandung prinsip-prinsip bersumberkan ajaran Islam
-Melafazkan sumpah jawatan ‘Wallahi Wabillahi Watallahi’ untuk menjaga agama Islam dan berlaku adil ( Perkara 37 Jadual 4)
-Mengamalkan konsep Bai’ah dan Syura melalui Institusi Majlis Raja-Raja
-Pemakaian undang-undang Islam adalah bersifat menyeluruh (public law)
-Pindaan Perlembagaan 1993 menghapuskan imuniti RRM yang diperkenalkan oleh pihak British dalam perjanjian Pangkor adalah bertepatan dengan ajaran Islam sebagai mengikut resam kesultanan tradisional yang raja-rajanya TIDAK MUTLAK dan mengikuti sistem berpandukan Fiqh al Siyasi
Kedua:
Kedaulatan, Kuasa dan Keutamaan YDPA dan RRM yang diterjemah dalam Perlembagaan Persekutuan:
-Hak Kedaulatan (181)
-YDPA Sebagai ketua agama Islam bg negeri2 yg tidak beraja 3 (5)
-Kuasa baki perundangan yg tersimpan pada RRM@ kerajaan negeri 77
-RRM sbg ketua agama bagi negeri masing-masing 3 (2)
-Ketua Utama negara 32 (1)
-Institusi Majlis Raja-Raja, MRR (38)
-YDPA Ketua Eksekutif Persekutuan (39)
-Pemerintah Tertinggi angkatan tentera (41)
-Keanggotaan dalam Parlimen (44)
-Perjalanan kuasa perundangan (66)
-Keutamaan Protokol dalam Persekutuan (70)
-Lantikan Ketua Hakim Negara, Mahkamah Persekutuan dan hakim-hakim kanan yang lain (122B)
-Kedudukan Islam & Adat Melayu semasa darurat 150 (5)
-Mahkamah Khas (182)
-Sumpah Jawatan (37 Jadual 4)
-Hak Memproklamasi Darurat (150 (1))
Ketiga
Perkara 181(1) dan Peruntukannya: Yang dimaksudkan dengan ’tertakluk pada peruntukan perlembagaan’ dalam Perkara 181 (1) boleh disimpulkan seperti berikut:
-Islam sebagai agama Persekutuan 3 (1)
-RRM adalah Ketua Agama bagi negeri masing dan YDPA bg negeri tidak beraja (3 (5))
-Kebebasan mengamalkan agama Islam bagi org bukan Islam 11(1)
-Kebebasan agama bagi orang Islam dan hak dakwah 11 (1)
-Sekatan terhadap dakyah di kalangan orang Islam 11 (4)
-Jaminan pengekalan hak kedudukan, kesitimewaan RRM 38 (1)
- Bidang kuasa MRR 38 (4)
-YDPA sbg Ketua Utama Persekutuan (32 (1)), dll kedudukan
-Ketinggian Lafaz Sumpah YDPA (37 (1))
-YDPA pemegang Kuasa Eksekutif 39
-Sistem penggubalan undangundang melalui Parlimen@ legislative (44)
-Pemilihan perwakilan menurut sistem demokrasi (Bhg VII)
- Aspek Persendirian Islam (Personal Law) dlm bidang kuasa negeri (Per 74(2), Senarai 2 & 3, Jadual 9)
-Aspek Awam Islam (Public Law) Islam terletak dalam bidang kuasa Persekutuan (74 (1), Senarai 1 dan III, Jadual 9)
-Dan peruntukan-peruntukan lain yg terkait
Keempat:
Peruntukan-Peruntukan Terkait Kuasa Eksekutif, Legislatif dan Judisiari:
-Keanggotaan dan Fungsi Jemaah Menteri (43)
-Keanggotaan dalam Parlimen@ Legislatif (44)
-Panggilan, Prorog dan Pembubaran Parlimen (55)
-Pelaksanaan kuasa perundangan (66)
-Batasan Undang-undang Persekutuan dan Negeri (73)
-Senarai Undang-undang Persekutuan dan Negeri (74)
-Pembahagian Kuasa Eksekutif (80)
-Pembentukan Suruhanjaya Pilihanraya (114)
-Lantikan Ketua Hakim Negara, Mahkamah Persekutuan dan hakim-hakim kanan yang lain (122B)
-Proklamasi Darurat (150)
-Mahkamah Khas (182)
Kelima
Konsep Syura Dalam Perlembagaan:
Terjemahannya melalui peruntukan-peruntukan berikut:
-Melaksanakan budi bicara YDPA 40 (2)
-Merundingi MRR (38)
-Bertindak mengikut nasihat 40 (1), 40 (3) & 3(5)
-Pemilihan YDPA mengikuti konsep ahli hilli wa al ‘aqd@ MRR (38)
-Dan peruntukan-peruntukan lain
Keenam
Institusi-institusi yang Membantu Kerajaan YDPA:
Perlembagaan Persekutuan juga menubuhkan institusi-institusi berikut untuk membantu YDPA melaksanakan tugas baginda:
-Majlis Raja-Raja
-Jemaah Menteri Kabinet
-Majlis Parlimen
-Majlis Agama Wilayah Persekutuan
-Dsbnya
Sumber:
Datuk Dr Wan Ahmad Fauzi Wan Husain
Pengasas Jurispruden Watan dan Pakar Perlembagaan Persekutuan